27 stycznia 2025 r. o godzinie 17 w sali audiowizualnej Pałacu Królewskiego, Oddziału Muzeum Miejskiego przy ul. Kazimierza Wielkiego 35 (lewe skrzydło drugie wejście) na spotkaniu sekcji TMW „Pokolenie powojenne” dr Irina Tkeshelashvili wygłosiła wykład poświęcony mniejszości gruzińskiej we Wrocławiu oraz stosunkom polsko-gruzińskim, łącznie z integracją Gruzji do UE, w ostatnich dwóch dekadach.
Dr Irina Tkeshelashvili – działaczka gruzińska w Polsce, politolożka, absolwentka programu im. L. Kirklanda Uniwersytetu Wrocławskiego, odznaczona srebrnym medalem Zasłużona dla Dolnego Śląska (2018), członkini Team Europe Direct przy Komisji Europejskiej podzieliła się wiedzą na temat współpracy pomiędzy Polską a Gruzją oraz o drodze Gruzji do Unii Europejskiej, która rozpoczęła się o wiele wcześniej niż w 1999 roku.
Współpraca pomiędzy narodem polskim a gruzińskim sięga korzeni historycznych, gdy jeszcze po powstaniu Kościuszki, a potem po powstaniu listopadowym Polaków wysyłano na tak zwaną „ciepłą Syberię” do Sakartwelo (Gruzja) na Kaukaz Południowy. W 1911 roku w Tbilisi istniała gazeta „Tygodnik Polski” w języku polskim ze względu na szacunek wobec Polaków. Po okupacji niezależnej Gruzji przez bolszewików w lutym 1921 roku oficerowie oraz przedstawiciele władzy migrowali do stolic europejskich, m.in. do Warszawy, wojskowi gruzińscy dołączyli się do Armii Krajowej w walce przeciwko siłom okupacyjnym.
Sowieci tradycyjnie usuwali ślady wspólnej walki i współpraca zanikała, dopóki w sierpniu 2008 roku po deklaracji wsparcia przez prezydentów państw bałtyckich, USA, Ukrainy i Polski prezydent Lech Kaczyński wygłosił historyczne słowa wsparcia wobec narodu gruzińskiego. To był przełomowy moment, po którym język i kultura polska zyskały szacunek i popularność, w wyniku czego potomkowie Polaków w Gruzji, których przodkom 100 lat wstecz wpisano inne pochodzenie, zaczęli szukać korzeni, więcej osób chciało uczyć języka polskiego na uniwersytetach.
Dr Tkeshelashvili także opowiedziała o współpracy pomiędzy Polską a Gruzją na szczeblu regionalnym, mianowicie o stosunkach pomiędzy Dolnym Śląskiem a Autonomiczną Republiką Adżarią. Memorandum o współpracy było podpisane 26 lutego 2016 roku na Uniwersytecie Wrocławskim. A parę lat później podpisane zostało memorandum o współpracy pomiędzy Wrocławiem a Batumi.
Europejski wybór naród gruziński potwierdzał wielokrotnie poprzez udział w referendum, poprzez udział w badaniach i projektach, a także poprzez masowe protesty przeciwko decyzji partii rządzącej wstrzymującej integrację z UE. Początkiem protestów był sprzeciw przeciwko kontrowersyjnemu projektowi ustawy o „zagranicznych agentach”, który zagroził demokracji. Protesty w Tbilisi przyciągnęły tysiące ludzi, a władze odpowiedziały użyciem siły, w tym gazu łzawiącego i armatek wodnych. Społeczność międzynarodowa, w tym Unia Europejska, Stany Zjednoczone i Polska, wyraziła zaniepokojenie sytuacją i wezwała do ochrony praw obywatelskich. Mimo represji protestujący zapowiadają dalsze manifestacje w obronie europejskich aspiracji Gruzji.
Sytuacja w Gruzji pokazuje na ile ostrożni i uważni powinni być obywatele każdego państwa, ponieważ przedstawiciele władzy potrafią przełączyć państwo z torów rozwijającej się demokracji na tory represji i dyktatury. Doktor Tkeshelashvili wyraziła uznanie każdemu kto w Polsce w końcu lat 70., 80., jak również na początku 90. XX wieku walczył i wywalczył polską niepodległość związaną z Unią Europejską. Wolna Polska jest już obecnie naszą rzeczywistością.